Stress en burn-out
Bij stress ervaar je dat je onder spanning staat. Iedereen heeft dit weleens ervaren en voor sommige mensen helpt het om tot resultaten te komen. Als deze spanning langdurig wordt en er geen tijd meer is om tot rust te komen ontstaan klachten. Dit begint vaak met lichamelijke spanning in nek en schouders, gedachten die maar doorgaan en vermoeidheid. Als je voorbij gaat aan deze signalen en door blijft gaan kan het uiteindelijk tot burn-out leiden.
Wat gebeurt er nu precies in de periode van overmatige stress en spanning? Je bent continu in een doe-modus waardoor er geen balans is tussen ‘doen’ en ‘zijn’. Aan dit doen zit een gevoel van ‘moeten’ en verantwoordelijkheid vast, je kunt niet stoppen want… Het lijkt alsof je geen keuze hebt, alsof je volledig geleefd wordt vanuit gedachten en verwachtingen met betrekking tot het resultaat in de toekomst. Vaak is er adrenaline aan gekoppeld en waardering van de omgeving voor je harde werken dus het levert je ook iets op.
Gedurende dit doen ben je bezig met taken die je jezelf hebt opgelegd en met het gewenste resultaat. Je hebt geen verbinding met je gevoelens en behoeften in dit moment. Je hoofd bepaalt zonder verbinding met je gevoel. Dit is waar je uit balans raakt en waar stress kan ontstaan.
Balans tussen denken en voelen, actie en rust
De andere kant is de kwaliteit van ‘zijn’, waarin je je bewust bent van je gevoelens in dit moment. Dit hoeft niet te betekenen dat je niks doet, je doet alleen iets in verbinding met je gevoel. Je luistert naar je behoeften in dit moment, naar waar je zin in hebt, zonder oordeel. Dit kan best lastig zijn als, vanuit aangeleerde overtuigingen, je denken zich erin mengt. Je voelt bijvoorbeeld de behoefte om rustig een boek te lezen, je kritische stem zal je direct laten weten dat dit niet kan omdat er nog van alles te doen is. Dit is je conditionering, aangeleerde normen en overtuigingen, waar je aan gewend bent om naar te luisteren. Dit is het patroon waardoor je opnieuw uit balans kan raken.
Door dit patroon ben je heel goed geworden in doorgaan, met veel betrokkenheid bij wat je doet en vaak tot in perfectie. Het is een mooie kwaliteit, het heeft je gebracht tot waar je nu bent. Alleen heeft iedereen ergens zijn grens. Ga je te ver en te lang uit balans dan ga je over je grens en word je vanzelf ergens gedwongen om te stoppen. Als je je hiervan bewust bent heb je nog een keuze hoever je het laat komen.
Alleen deze keuze is niet altijd gemakkelijk als je zo gewend bent aan doen en moeten. Je weet niet meer zo goed hoe je uit je hoofd en in je gevoel komt. Of je voelt helemaal niet meer wat je behoeften zijn en hoe doe je dat dan: stilstaan bij jezelf? Dit is waar haptonomie je in kan ondersteunen.
Lees verder over haptotherapie bij burn-out of depressie. Zoek je een laagdrempelige manier om met therapie te starten? Misschien is een haptonomische wandeling iets voor jou!